"Alles lag klaar, maar het daadwerkelijke schrijven stelde ik uit."
Ik installeerde mij in een kamer in Frankrijk, mijn computer op de kleine tafel voor het raam waarlangs een gordijn traag in de wind bewoog. De nodige boeken legde ik naast de laptop, mijn pen en aantekenboekje. Vakantie is een begrip dat ik mij nooit helemaal eigen heb kunnen maken, dagenlang niets doen werkt mij op de zenuwen. Als iets mij gespannen maakte, was het wel gezinsvakanties, als er geen ontsnappen aan was. Uitgeput keerde ik terug naar huis, dankbaar dat het ritme van de gewone dagen weer een aanvang nam en ik de rust hervond om te schrijven en lezen. Als ik tegenwoordig met mijn kinderen op vakantie ga, regel ik het zo dat ik minstens een paar uur per dag alleen gelaten word.
//Lees verder//
//Lees verder//
Alles lag klaar, maar het daadwerkelijke schrijven stelde ik uit. Ik staarde naar de egaal blauwe lucht, de langszoemende insecten, luisterde vagelijk naar stemmen in de verte. De afgelopen maanden had ik aan mijn nieuwste essayboek gewerkt, een boek waarin ik over de tijdsgeest van de jaren tachtig en negentig schrijf. Ik gebruik eigen ervaringen en verbind die aan de filosofie van die tijd, vooral aan het poststructuralisme. Ik beschrijf hoe ik met mijn moeder in de jaren tachtig in een kraakpand in Den Haag woonde, de anti-Amerika trend van die jaren, en hoe ik later in New York belandde, waar ik les kreeg van Jacques Derrida en met nieuwe kosmopolitische ideeën kennismaakte. Hoewel het schrijven aan dit boek al mijn aandacht had opgeëist voordat ik de trein naar Frankrijk nam, leek het in de rurale Franse omgeving ineens ver van me af te liggen. Ik ging naar beneden en schonk mezelf een Pastis in, zat op het terras voor het huis en voelde de lichtheid van de drank en het zonlicht in me opstijgen. Ik trok me weer in de kamer terug, en opende de laptop, waar al mijn werk in zat verborgen. |
Na een reis kan het soms weken duren voordat ik me weer thuis voel in een manuscript. Het manuscript reist met me mee, maar het lijkt of ik mijn concentratie op de plek achterlaat waar ik er voor het laatst aan werkte. Het is alsof ik weer opnieuw moet kennismaken met de tekst, alsof hij niet meer helemaal van mij is. Nippend aan mijn Pastis herlas ik stukken uit Out of Sheer Rage, waarin Geoff Dyer schrijft over zijn onvermogen om zijn studie van DH Lawrence af te ronden, een boek waar hij al jaren aan werkt. | "Na een reis kan het soms weken duren voordat ik me weer thuis voel in een manuscript." |
Out of Sheer Rage gaat voor een groot deel over uitstel, maar ook over vrijheid. Over uiteenlopende pogingen om een leven te leven waarin je je vrij voelt; over de vrijheid van de wens om te schrijven, die tevens gepaard gaat met een zekere dwangmatigheid. Vrij zijn is niet het resultaat van een besluitvaardig moment, maar een project dat je steeds opnieuw begint, meent Dyer.
"Ineens | Net zo is het met schrijven. Je moet er steeds opnieuw aan beginnen. Ineens voelde ik een zekere begeestering in me opkomen en besefte ik dat ik de loomheid die over me was gekomen moest gebruiken om mijn manuscript met een nieuwe openheid te bekijken. Het liefst zou ik alles weggooien en helemaal van voren af aan beginnen, het een andere stem geven, een ander begin, een andere sfeer. Maar ik wist dat ook een nieuwe tekst me tot een vergelijkbaar punt zou brengen waarop ik mezelf zou moeten dwingen het met een zogenaamde frisse blik te herzien. |
Daar zat ik en staarde naar buiten waar de zon alles wat licht van kleur was, het grind, de marmeren tafel, de parasol, in een bleke hitte tot smelten wilde dwingen, en dwong mezelf in mijn werk te duiken. Ik moest mezelf forceren, maar erna volgde weer heel even dat gevoel van vrijheid, een overtuiging dat ik iets had te zeggen, dat ik iets kon maken wat nog niet bestond. //
Jannah Loontjens (1974) is schrijver, dichter en filosoof. In 2002 publiceerde ze de dichtbundel Varianten van nu, daarna verscheen Het ongelooflijke krimpen (2006). In 2007 debuteerde ze als romanschrijfster met Veel geluk. Haar veel geprezen roman Hoe laat eigenlijk (2011) werd genomineerd voor de Halewijn-literatuurprijs. Van haar hand verscheen ook het essayboek Mijn leven is mooier dan literatuur: Een kleine filosofie van het schrijverschap. Haar laatste dichtbundel Dat ben jij toch (2013) is enthousiast onthaald en is aan een tweede druk toe. Recent verscheen haar nieuwste roman, getiteld Misschien wel niet, waarover de pers onder meer schreef: 'Intelligent, authentiek en vermakelijk.’ **** de Volkskrant 'Met deze tot nadenken stemmende roman bewijst Loontjens de kracht van literatuur.’ De Tijd 'Een rijke, spannende roman die een baaierd aan ideeën subtiel door het verhaal weeft.’ Trouw www.jannahloontjens.nl |